Nowoczesne budownictwo drewniane, ocena używanego drewna pod kątem ponownego wykorzystania tego surowca oraz organizacja lasów z zachowaniem równowagi między ekonomią a ekologią – to tematy trzech projektów z udziałem Polaków, wyłonionych w konkursie ForestValue2 Call 2023 finansowanym z programu Horyzont Europa.
Projekt ForestValue2 to inicjatywa wpisująca się w program Horyzont Europa, która ma na celu wspieranie badań w sektorze gospodarki leśnej. W ramach konkursu międzynarodowe konsorcja badawcze składały wnioski na realizację interdyscyplinarnych projektów obejmujących różne aspekty leśnictwa.
Aż trzy z czterech projektów wybranych do finansowania będą realizowane z udziałem badaczy z Polski – podało Narodowe Centrum Nauki (NCN). Naukowcy będą szukać sposobów na wykorzystanie lasów z korzyścią dla społeczeństwa, klimatu, środowiska i gospodarki. Budżet przeznaczony dla polskich zespołów to ponad 2,7 mln zł.
Nowoczesne budownictwo drewniane
Na tworzeniu nowoczesnych systemów budownictwa drewnianego skupi sią w projekcie CRESTIMB dr Lidia Stępińska-Ustasiak z Sieci Badawczej Łukasiewicz – ITECH Instytutu Innowacji i Technologii we współpracy z naukowcami z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Poznańskiego Instytutu Technologicznego oraz badaczami z Finlandii, Irlandii, Włoch, Norwegii i Słowenii.
Naukowcy chcą opracować innowacyjny system konstrukcji drewnianych odpowiedni dla wielopiętrowych budynków z otwartymi przestrzeniami. Chcą, aby te konstrukcje były trwalsze niż obecne rozwiązania, a ich elementy mogły być ponownie wykorzystywane w przyszłości. Bardziej ekologiczne i ekonomiczne sposoby budowania mają przyczynić się do lepszej ochrony środowiska. Budżet przeznaczony na polską część prac to ponad 1,1 mln zł.
Odzyskiwanie używanego drewna
Metodę kompleksowej oceny używanego drewna zmierza stworzyć zespół pod kierownictwem dr. inż. Jana Pełczyńskiego z Politechniki Warszawskiej. Dzięki niej będzie można ustalić, czy ponowne użycie odzyskanego surowca jest bezpieczne i efektywne. Wspólnie z naukowcami z Finlandii, Norwegii, Łotwy, Słowenii i Hiszpanii polscy badacze będą pracowali nad efektywnością ponownego wykorzystania istniejących budynków i ich części. Do oceny stanu materiału Polacy planują użyć nieniszczących badań wraz ze zautomatyzowaną obróbką danych.
Propozycja ta stanowi krok w stronę europejskiego systemu certyfikacji drewna z odzysku. Projekt TiREX ma sprawić, że używane drewno będzie częściej używane ponownie. To z kolei zmniejszy wykorzystanie zasobów naturalnych i ograniczy wydzielanie szkodliwych substancji do atmosfery. Na realizację zadań polski zespół otrzyma prawie 1,3 mln zł.
Równowaga w lesie między ekologią a ekonomią
Skutecznych sposobów organizacji lasów będzie poszukiwać – z wykorzystaniem nowoczesnych planistycznych technik przestrzennych – dr Anna Wierzbicka z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Celem projektu IFORPLAN jest znalezienie równowagi między potrzebami gospodarki a ochroną przyrody. Naukowcy z Polski, Estonii, Finlandii i Słowenii przeprowadzą analizę setek hektarów lasów we wszystkich krajach biorących udział w badaniu.
Wyniki badań pomogą w takim zarządzaniu obszarami leśnymi, aby te spełniały zarówno funkcje ekonomiczne, jak i ekologiczne. Projekt ma przyczynić się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, czyli zachowania równowagi między bieżącymi potrzebami a ochroną środowiska i zasobów leśnych dla przyszłych pokoleń. Budżet polskiej części projektu to niemal 374 tys. zł.
W konkursie ForestValue2 uczestniczyły agencje z jedenastu krajów, finansowanie dla polskich zespołów zapewnia Narodowe Centrum Nauki. Zespół ekspertów powołany w konkursie oceniał merytorycznie 21 wniosków, osiem z nich zakładało udział polskich zespołów. Ostatecznie finansowanie otrzymały cztery międzynarodowe projekty o całkowitym budżecie ok. 6,8 mln euro, aż trzy z nich będą realizowane z udziałem badaczy z naszego kraju.
(Źródło: PAP Nauka w Polsce)
